Τα Κέντρα Κοινότητας είναι νέες καινοτόμες κοινωνικές δομές που σχεδιάστηκαν από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και σε συνεργασία με τις 13 Περιφέρειες συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο στο πλαίσιο των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων 2014-2020.
Τα Κέντρα Κοινότητας αποτελούν την μετεξέλιξη των Γραφείων Διαμεσολάβησης του δικτύου Δομών για την αντιμετώπιση της φτώχειας (το οποίο συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΚΤ την προγραμματική περίοδο 2007-2013),καθώς και τις λειτουργίες εξειδικευμένων κέντρων που αποτελούν διακριτά Παραρτήματα για ειδικές κατηγορίες του πληθυσμού ( π.χ.Κέντρα Ρομά, Κέντρα ένταξης Μεταναστών). Τα Κέντρα κοινότητας ξεκίνησαν τη λειτουργία τους για πρώτη φορά το 2017 και δημιουργήθηκαν με σκοπό να φέρουν τις Κοινωνικές Υπηρεσίες πιο κοντά στον πολίτη παρέχοντας εξατομικευμένη ολιστική προσέγγιση .
Αποτελούν δομές με κομβικό ρόλο για την κοινωνία καθώς μέσα από την παροχή ενός συνολικού πλέγματος υπηρεσιών που έχουν ως στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας του κοινωνικού αποκλεισμού και κάθε μορφής διακρίσεων, τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου καθώς και την προώθηση στην απασχόληση.
Καθίστανται πολύ σημαντικές δομές για την κοινωνία καθώς αποτελούν ένα τοπικό σημείο αναφοράς για την υποδοχή, εξυπηρέτηση και διασύνδεση των πολιτών με όλα τα κοινωνικά προγράμματα και υπηρεσίες τόσο σε τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, αναβαθμίζοντας τις συνθήκες υποδοχής και εξυπηρέτησης των αιτημάτων κοινωνικής πρόνοιας. Ακόμη και στις περιπτώσεις που οι πολίτες δε δύναται να προσέλθουν στο Κ.Κ. ( αστεγία, παραμέληση κλπ) μπορούν να εντοπίζονται στην κοινότητα από τα στελέχη των Κέντρων Κοινότητας. Οι κοινωνικοί λειτουργοί εκτιμώντας τις ανάγκες των ωφελούμενων και των οικογενειών τους, σχεδιάζουν μαζί με τον ωφελούμενο παρεμβάσεις με στόχο τη σταδιακή και βήμα βήμα κοινωνική ένταξη.
Τα Κέντρα Κοινότητας έχουν ως αρμοδιότητες:
- Την υποδοχή και ενημέρωση των πολιτών για άλλα προγράμματα ή υπηρεσίες,
- Συνεργασία με υπηρεσίες και δομές για τη διασύνδεση των πολιτών και την παραπομπή των αιτημάτων τους.
- Συνεργασία με την τοπική αγορά εργασίας προς ένταξη των ανέργων
- Την υποστήριξη και υποβολή αιτήσεων για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα,
- Την υποβολή αιτήσεων για το επίδομα στέγασης
- Την υποβολή αιτήσεων για προνοιακά αναπηρικά επιδόματα
- Την υποβολή αιτήσεων για το επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων του Ο.Π.Ε.Κ.Α.
- Την συμβουλευτική υποστήριξη
- Την ψυχοκοινωνική στήριξη
- Τη δημιουργική απασχόληση και μαθησιακή στήριξη παιδιών, συνδρομή στη δημιουργία ευκαιριών για νέους
- Διοργάνωση εκδηλώσεων με επιμορφωτικό, επικοινωνιακό και κοινωνικό περιεχόμενο
- Διοργάνωση δράσεων για κοινωνικοποίηση και κοινωνική ένταξη ευπαθών ομάδων
- Ανάπτυξη δικτύου εθελοντισμού
- Συγκέντρωση και διανομή βασικών αγαθών.
Τα Κέντρα Κοινότητας λειτουργούν συμπληρωματικά στις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων, σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα όπου δεν υφίσταται κοινωνική υπηρεσία, καλούνται τα στελέχη των Κέντρων Κοινότητας να καλύψουν αυτές τις ανάγκες.
. Η απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας και της χρηματοδότησης τους καθίσταται απαραίτητη, κρατώντας ψηλά τον πήχη της ποιότητας των παρεχόμενων κοινωνικών υπηρεσιών, καθώς το επιβάλλουν οι ολοένα και αυξανόμενες ανάγκες σε οικονομικό, κοινωνικό και ψυχολογικό επίπεδο που προκύπτουν μέσα από ένα αβέβαιο μεταβαλλόμενο κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον.
Το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των Κέντρων Κοινότητας είναι:
- Άρθρο 4, ν.4368/21.2.2016 (ΦΕΚ 21 Α)
- Ν.4445/2016 (ΦΕΚ 22 Α)
- Αρθρο 215 ν.4512/2018 (ΦΕΚ Α’ 4)
- Κ.Υ.Α. υπ αριθμ. Δ23/ΟΙΚ..14435-1135 (ΦΕΚ Β’ 854 /30.3.16)
- Κ.Υ.Α. υπ. Αριθμ. Δ25/οικ.22052/25 ( ΦΕΚ Β’ 1801/24.5.2017)
- Άρθρο 2 της ΚΥΑ υπ αριθμ. Δ14/15834/237/8.4.2019 (ΦΕΚ Β’ 1344)